Deze week zag ik onderstaand filmpje waarin Jan Jacob Stam vooruitblikt op de IOCTI: een internationale conferentie voor systemisch werk die in november 2016 plaatsvindt in Uruguay. Met dit jaar het thema: “hoe kunnen we vanuit systemisch leren bijdragen aan de grote uitdagingen in een wereld in verandering?” Jan Jacob Stam, grondlegger van de organisatieopstellingen in Nederland, vertelt in dit filmpje waarom het thema van de conferentie hem beangstigt. Terwijl hij daarover vertelt staat hij op een plek ergens in de bergen bij een tweeduizend jaar oude nederzetting. Die setting laat het spanningsveld rond het thema van deze conferentie mooi zien: hoe nietig zijn we ten op zichte van dit landschap dat over vele duizenden jaren is gevormd? En hoe groot maken we onszelf en de methode van systemisch werk als we denken daarmee grote uitdagingen in de samenleving te kunnen beïnvloeden?

Die vraag stel ik mij ook regelmatig. Op dinsdag 27 faciliteer ik een Systemische Onderzoeksdag rond Landbouw, Voedsel & Landgebruik. Met een gemengde groep van ondernemers, ambtenaren, adviseurs en onderzoekers, verkennen we die dag met een systemische blik vragen van de deelnemers rond dit thema.  De aanloop naar zo’n dag over een maatschappelijk onderwerp vind ik altijd weer spannend. Met welke verwachtingen over de methode komen deelnemers? Gaat de systemische blik een licht werpen op grote vragen rond de manieren van produceren en consumeren van ons voedsel en de effecten daarvan op ons landschap en ons welzijn?

Zelf geloof ik niet dat systemisch werk, en misschien wel geen enkele methode of aanpak, de potentie heeft om op grote schaal iets te veranderen. Maar opstellingen rond maatschappelijke vragen kunnen je wel een andere blik geven of een ander perspectief aanreiken. Opstellingen helpen om je manieren van waarnemen te verkennen en te onderzoeken en kunnen eraan bijdragen om met elkaar tot nieuwe perspectieven of ideeën te komen. Soms helpen ze om voorbij te groeien aan de verschillen die er altijd zijn als mensen met verschillende ideeën, belangen en visies bij elkaar komen.

Anders dan met familie- of organisatieopstellingen, zijn alle deelnemers bij opstellingen rond maatschappelijke vragen ook altijd deel van de vraag. Dat maakt dat de realiteit extra voelbaar kan worden. Regelmatig heb ik meegemaakt dat mensen na een maatschappelijke opstelling diep onder de indruk waren van de verbondenheid die ze voelden met de natuur, met de aarde of het gebied of de plek waar ze wonen of werken . Dat mensen geraakt zijn omdat ze voelen hoe ze samen met anderen deel zijn van een groter verhaal. Vaak ontstaat er dan een nieuwe kiem, een impuls om op andere manier verantwoordelijkheid te nemen voor de situatie die opeens zo voelbaar is geworden. Responsability: wat is mijn ability-to-respond? En ik geloof dat precies vanuit daar, ieder vanuit zijn eigen bedoeling, vanuit zijn eigen rol of functie, een verschil kan maken.

De kracht van een onderzoeksdag als deze ligt voor mij niet alleen in de methode, maar vooral ook in de moed en de bereidheid die ik elke keer bij deelnemers ontmoet om met elkaar te onderzoeken wat er aan de hand is. Dinsdag 27 september doen we dat rond Landbouw, Voedsel & Landgebruiksvragen. Gezamenlijk de blik naar buiten en naar binnen richten: een open blik, open mind, open hart en zonder iets te willen. Zonder te weten waar je naar toe gaat, maar met het vertrouwen dat elk onderzoek, elke opstelling een begin van een nieuw verhaal kan zijn.

Systemische Onderzoeksdag “Landbouw, Voedsel & Landgebruik”
Meer info >
Direct aanmelden >